RODZINA 500+
Nowe zasady składania wniosków o świadczenie wychowawcze na okres świadczeniowy 2022/2023
Od 1 lutego 2022 r. ruszy nabór wniosków o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego na nowy okres świadczeniowy, który będzie trwał od 1 czerwca 2022 r. do 31 maja 2023 r.
Osoby ubiegające się o świadczenie wychowawcze na okres świadczeniowy 2022/ 2023 , wnioski będą składać na nowych zasadach.
Według nowych, obowiązujących od 1 stycznia 2022 r. zasad, wnioski o świadczenie wychowawcze na nowy okres przyjmuje i rozpatruje Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który przejął zadania związane z obsługą programu „Rodzina 500+”.
Ważne!
Wnioski do ZUS można złożyć tylko drogą elektroniczną przez Internet, a wypłata przyznanego świadczenia będzie odbywać się wyłącznie w formie bezgotówkowej, na wskazane we wniosku konto bankowe.
Aby uzyskać prawo do świadczenia wychowawczego na nowy okres rozpoczynający się 1 czerwca 2022 r., wnioski będzie można składać do ZUS już od 1 lutego 2022 r. wyłącznie przez Internet za pośrednictwem jednego z trzech kanałów wnioskowania:
- portalu PUE ZUS
- portalu Ministerstwa Rodziny Emp@tia
- bankowości elektronicznej
Jeśli osoba złoży wniosek o świadczenie wychowawcze na nowy okres w terminie do 30 kwietnia 2022 r., ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego oraz wypłata przyznanego świadczenia za miesiąc czerwiec nastąpi najpóźniej do 30 czerwca 2022r. W przypadku wniosków złożonych w kolejnych miesiącach, ustalenie prawa oraz wypłata przyznanego świadczenia nastąpi w maksymalnym terminie do 3 miesięcy.
Tak przedstawiają się poszczególne, terminy składania i rozpatrywania wniosków na nowy okres 2022/2023 oraz wypłat świadczenia wychowawczego w zależności od miesiąca złożenia wniosku:
Jeśli osoba złoży prawidłowo wypełniony wniosek z wymaganymi dokumentami na nowy okres świadczeniowy trwający od 1 czerwca 2022 r. do 31 maja 2023 r. :
- od 1 lutego do 30 kwietnia 2022 r. – ZUS rozpatrzy wniosek i wypłaci świadczenie do 30 czerwca 2022 r.,
- od 1 do 31 maja 2022 r. – ZUS rozpatrzy wniosek i wypłaci świadczenie z wyrównaniem za czerwiec – do 31 lipca 2022 r.,
- od 1 do 30 czerwca 2022 r. – ZUS rozpatrzy wniosek i wypłaci świadczenie z wyrównaniem za czerwiec – do 31 sierpnia 2022 r.,
- od 1 do 31 lipca 2022 r. – ZUS rozpatrzy wniosek i wypłaci świadczenie z wyrównaniem jedynie od lipca – do 30 września 2022 r.,
- od 1 do 31 sierpnia 2022 r. – ZUS rozpatrzy wniosek i wypłaci świadczenie , z wyrównaniem jedynie od sierpnia – do 31 października 2022 r.
Ważne!
- Aby zachować ciągłość wypłaty świadczenia wychowawczego i otrzymać świadczenie w miesiącu czerwcu 2022 r. wniosek należy złożyć w terminie do 30 kwietnia 2022 r.
- Złożenie wniosku do końca czerwca 2022 r. będzie gwarantowało, że świadczenie wychowawcze zostanie wypłacone z wyrównaniem od 1 czerwca 2022 r.
- Natomiast, jeśli osoba ubiegająca się o świadczenie złoży wniosek na nowy okres po 30 czerwca 2022 r. świadczenie wychowawcze będzie przysługiwało od miesiąca złożenia wniosku.
Powyższe terminy rozpatrywania wniosków i wypłaty świadczenia wychowawczego są terminami maksymalnymi. ZUS uwzględniając liczbę wniosków oraz możliwości organizacyjne może rozpatrywać wnioski i wypłacać świadczenia w terminach krótszych niż we wskazanych wyżej maksymalnych terminach ustawowych.
Postępowanie w sprawie ustalenia prawa do świadczenia wychowawczego prowadzone jest przez ZUS w formie elektronicznej. Wszystkie informacje na temat wniosku i jego obsługi rodzic znajdzie na PUE ZUS.
Przyznanie przez ZUS świadczenia wychowawczego – tak jak dotychczas – nie będzie wymagało wydania decyzji administracyjnej. Jeśli świadczenie wychowawcze zostanie przyznane, to rodzic otrzyma informację o przyznaniu świadczenia, która będzie znajdować się w skrzynce odbiorczej na profilu na PUE ZUS – także w sytuacji, gdy wniosek został złożony przez bankowość elektroniczną lub portal Emp@tia.
Istotne jest, że w każdej jednostce ZUS dla zainteresowanych klientów są udostępnione komputery, na których można będzie wypełnić wniosek, również z asystą pracownika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ponadto ZUS planuje utworzenie od lutego, tj. od daty rozpoczęcia przyjmowania wniosków na nowy okres świadczeniowy, dodatkowych, mobilnych punktów składania wniosków w innych placówkach/urzędach (np. Poczta, KRUS) w celu dotarcia do lokalnych środowisk, służąc rodzinom pomocą zarówno w założeniu profilu na PUE ZUS, jak i w wypełnieniu i wysłaniu wniosku przez Internet.
Poniżej zasady obowiązujące do roku 2021 włącznie:
Nowe terminy składania wniosków o świadczenie wychowawcze w 2021 r.
Trwający obecnie – od 1 lipca 2019 okres świadczeniowy 2019/2021, na który ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego został wydłużony do 31 maja 2021 r.
Zasady i terminy składania i rozpatrywania wniosków o świadczenie wychowawcze w 2021 roku
Od 2021 r., prawo do świadczenia wychowawczego będzie ustalane, co do zasady na roczny okres świadczeniowy trwający od dnia 1 czerwca do dnia 31 maja następnego roku kalendarzowego.
Najbliższy okres świadczeniowy w ramach programu „Rodzina 500+” będzie trwał od 1 czerwca 2021 r. do 31 maja 2022 r.
W związku z rozpoczynającym się od 1 czerwca 2021 r. nowym okresem świadczeniowym 2021/2022 ruszy kolejny nabór wniosków o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego na nowy okres.
Aby uzyskać prawo do świadczenia wychowawczego od 1 czerwca 2021 r., wnioski będzie można składać już od 1 lutego 2021 r. drogą elektroniczną czyli przez Internet za pośrednictwem portalu Ministerstwa Rodziny emp@tia, przez bankowość elektroniczną lub przez portal PUE ZUS, a od 1 kwietnia 2021 r. także drogą tradycyjną (papierową), czyli osobiście w urzędzie lub za pośrednictwem poczty.
- Jeśli osoba ubiegająca się o świadczenie złoży kompletny i prawidłowo wypełniony wniosek o świadczenie wychowawcze na nowy okres w terminie do 30 kwietnia 2021 r., przyznanie świadczenia wychowawczego oraz wypłata przyznanego świadczenia za miesiąc czerwiec nastąpi najpóźniej do 30 czerwca 2021r. – co gwarantuje ciągłość wypłaty świadczenia od pierwszego miesiąca nowego okresu.
- W przypadku kompletnych i prawidłowo wypełnionych wniosków złożonych w okresie od 1 maja do 31 maja 2021 r., ustalenie prawa oraz wypłata przyznanego świadczenia za miesiąc czerwiec i lipiec nastąpi nie później niż do 31 lipca 2021r.
- W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenie wychowawcze złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami w okresie od 1 czerwca do 30 czerwca 2021r., ustalenie oraz wypłata przyznanego świadczenia za miesiąc czerwiec, lipiec i sierpień, nastąpi nie później niż do dnia 31 sierpnia 2021r.
Jeśli osoba złoży wniosek w późniejszym terminie (po 30 czerwca 2021 r.), świadczenie wychowawcze zostanie przyznane i wypłacone od miesiąca złożenia wniosku.
W związku z tym, tylko złożenie wniosku do końca czerwca 2021 r. będzie gwarantowało, że świadczenie wychowawcze zostanie wypłacone z wyrównaniem od 1 czerwca.
W kolejnych miesiącach będzie obowiązywał następujący mechanizm::
- w przypadku złożenia kompletnego wniosku w okresie od 1 lipca do 31 lipca 2021 r., przyznanie świadczenia następuje za miesiące od lipca, a wypłata przyznanego świadczenia nastąpi najpóźniej do dnia 30 września 2021 r.,
- w przypadku złożenia kompletnego wniosku w okresie od 1 sierpnia do 31 sierpnia, przyznanie świadczenia następuje za miesiące od sierpnia, a wypłata przyznanego świadczenia nastąpi najpóźniej do 31 października 2021r.,
- w przypadku złożenia wniosku na nowy okres w kolejnych miesiącach, świadczenie będzie przyznawane od miesiąca, w którym rodzic złoży wniosek, a wypłaty przyznanego świadczenia realizowane będą co miesiąc na bieżąco.
Od 1 lipca 2019 r. Program Rodzina 500+ na każde dziecko
Obecnie trwający okres świadczeniowy w 500 + 2019/2021, na który ustalone jest prawo do świadczenia wychowawczego został wydłużony do 31 maja 2021 r., bez konieczności składania kolejnego wniosku o świadczenie wychowawcze w celu kontynuowania jego pobierania w 2020 r.
Powyższe oznacza, że w 2020 r. rodzice/opiekunowie nie muszą składać wniosków o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego na dzieci na nowy okres, ponieważ świadczenia te – w oparciu o poprzednie wnioski składane od 1 lipca 2019 r. – zostały przyznane aż do 31 maja 2021 r.
Rodzice/opiekunowie, którzy nie pobierają świadczenia wychowawczego z programu „Rodzina 500+” w każdej chwili mogą przystąpić do programu składając wniosek. W takim przypadku świadczenie wychowawcze jest przyznawane, co do zasady (z zastrzeżeniem przewidzianych w ustawie wyjątków) od miesiąca złożenia wniosku do końca okresu świadczeniowego (w obecnym okresie do dnia 31 maja 2021 r.).
Odstępstwo od powyższej zasady przyznania prawa do świadczenia wychowawczego od miesiąca złożenia wniosku może dotyczyć np. sytuacji związanej z ustalaniem prawa do świadczenia wychowawczego w przypadku urodzenia dziecka. W takim przypadku, jeżeli rodzic nowonarodzonego dziecka złoży w ciągu 3 miesięcy, licząc od dnia urodzenia dziecka, wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego, prawo do wnioskowanego świadczenia otrzyma z wyrównaniem od dnia narodzin dziecka (powyższe dotyczy odpowiednio także przysposobienia dziecka lub objęcia opieką prawną).
Lista banków uczestniczących w programie:
Informacja dotycząca, z którego banku można wysłać: wniosek 500+ oraz przez który Bank można założyć Profil Zaufany | ||||
Lp. | nazwy banków przez które można złożyć wnioski lub założyć profil zaufania | skróty | 500+ wnioskowanie na nowy okres świadczeniowy od 01.02.2021 r. | możliwość założenia profilu zaufanego |
1 | Alior Bank S.A. | ALB | x | x |
2 | PKO Bank Polski S.A./Inteligo | PKO | x | x |
3 | Bank Pocztowy S.A. | POC | x | nie dotyczy |
4 | Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. | BPS | x | przez wybrane oddziały |
5 | BNP Paribas Bank Polska S.A. | BNP | x | nie dotyczy |
6 | Credit Agricole Bank Polska S.A. | CRE | x | nie dotyczy |
7 | Getin Noble Bank S.A. | GET | x | nie dotyczy |
8 | ING Bank Śląski S.A. | ING | x | x |
9 | mBank S.A. | MBK | x | x |
10 | Bank Millennium S.A. | MIL | x | x |
11 | Nest Bank S.A. | FMB | x | nie dotyczy |
12 | Bank Pekao S.A. | PEO | x | x |
13 | Santander Bank Polska S.A. | SAN | x | x |
14 | SGB-Bank S.A. | SGB | x | przez wybrane oddziały |
15 | Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Bank Handlowy w Warszawie oraz Bank Ochrony Środowiska S.A) | ZUS | x | nie dotyczy |
16 | KASA Stefczyka | KST | x | nie dotyczy |
17 | SKOK Śląsk | ESK | x | nie dotyczy |
Pytania i odpowiedzi o „Rodzina 500+” na nowych zasadach
Od 1 lipca program Rodzina 500+ obejmie wszystkie dzieci do 18. roku życia bez względu na dochód rodziny. Dzięki tym zmianom ze świadczenia 500+ skorzysta każde dziecko do ukończenia 18 roku życia, czyli ok. 6,8 mln osób. To prawie dwa razy więcej dzieci niż było do tej pory.
Wnioski o przyznanie świadczenia na nowych zasadach będzie można składać online od 1 lipca (poprzez kanał bankowości elektronicznej, portal Emp@tia lub portal PUE ZUS), a od 1 sierpnia drogą tradycyjną (w urzędzie lub listownie pocztą).
- Co z terminami dla rodziców, którzy mają przyznane świadczenie na drugie i kolejne dziecko, a chcą wnioskować o „500+” również na pierwsze dziecko?
Rodzice, którzy mają obecnie przyznane świadczenie wychowawcze na drugie i kolejne dzieci do 30 września 2019 r., składają od 1 lipca 2019 r. jeden wspólny wniosek o ustalenie prawa do świadczenia na wszystkie dzieci.
W ten sposób otrzymają od 1 lipca prawo do świadczenia na pierwsze dziecko (na które obecnie nie pobierają 500+), natomiast od 1 października br. na pozostałe dzieci (na które świadczenia są już przyznane do 30 września 2019 r.). Uwaga, rodzice ci muszą pamiętać aby złożyć wniosek do 30 września br., jeśli chcą otrzymać świadczenie wychowawcze na pierwsze dziecko z wyrównaniem od lipca br.
- Czy procedura składania wniosku i przyznawania świadczeń zostanie uproszczona?
Jak już wiadomo, zniesione zostaje kryterium dochodowe. To oznacza, że rodzice nie będą już musieli dokumentować swojej sytuacji dochodowej. Formularz wniosku zostanie więc znacznie uproszczony i skrócony. Dzięki temu łatwiej także będzie można składać wnioski drogą elektroniczną.
To nie koniec uproszczeń proceduralnych. Od 1 lipca 2019 r. prawo do świadczenia wychowawczego nie będzie już uzależnione od ustalenia alimentów na dziecko od drugiego rodzica w przypadku wniosków składanych przez rodziców samotnie wychowujących dziecko. Odpada więc czasochłonna weryfikacja wymogu ustalenia alimentów na dziecko.
Finalnie wypłaty przyznanych świadczeń odbywać się będą szybciej, gdyż zlikwidowany zostanie obowiązek rozstrzygania o przyznaniu świadczenia wychowawczego w drodze decyzji administracyjnej. Teraz wydawana będzie szybsza i mniej pracochłonna informacja o przyznaniu świadczenia. Właściwy organ wyśle wnioskodawcy na wskazany we wniosku adres poczty elektronicznej informację potwierdzającą przyznanie świadczenia, zaś w przypadku braku adresu e-mailowego osoba ta będzie mogła odebrać informację o przyznaniu świadczenia w postaci papierowej. Jest to rozwiązanie, które doskonale funkcjonowało już w programie „Dobry start”, co także znacznie zwiększyło odsetek wniosków składanych poprzez kanały internetowe.
- Czy świadczenie będzie wypłacane w przypadku śmierci jednego z rodziców?
W przypadku śmierci jednego z rodziców, któremu świadczenie zostało wcześniej przyznane lub który zmarł przed rozpatrzeniem złożonego wniosku, wprowadzona zostaje ciągłość świadczenia wychowawczego. Oznacza to, że rodzic, który został z dzieckiem, nie traci automatycznie prawa do przyznanego świadczenia na dziecko. Aby zachować ciągłość świadczenia rodzic, który został z dzieckiem, musi złożyć wniosek w terminie 3 miesięcy od dnia śmierci drugiego rodzica.
Istotne jest, że powyższe rozwiązanie ma zastosowanie do spraw w których śmierć rodzica nastąpiła po dniu 30 czerwca 2019 r.
- Czy program obejmie teraz wszystkie dzieci w pieczy zastępczej?
Dotychczas świadczenia z programu „Rodzina 500+” otrzymywały dzieci w rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka oraz w placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego. Od 1 lipca świadczenie otrzymają również dzieci umieszczone w innych instytucjonalnych formach pieczy zastępczej, czyli w pozostałych placówkach opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych i interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych. Program obejmie także dzieci umieszczone w domach pomocy społecznej. W sumie to ok. 13,8 tys. nowych dzieci ze świadczeniem 500+.
- Jaki termin na złożenie wniosku mają świeżo upieczeni rodzice?
Obecnie świadczenie wychowawcze przysługuje, co do zasady, od miesiąca złożenia wniosku. Brak złożenia wniosku w miesiącu, w którym dziecko się urodziło, oznaczało brak prawa do świadczenia za ten miesiąc.
Od 1 lipca rodzice będą mieli aż 3 miesiące od urodzenia dziecka na złożenie wniosku. To ważny zapas czasu w tak gorączkowym okresie, wypełnionym nowymi obwiązkami. Oczywiście świadczenie 500+ otrzymają z wyrównaniem od dnia narodzin dziecka.
Istotne jest, że powyższe rozwiązanie dotyczy dzieci urodzonych po 30 czerwca 2019 r.
- Co oznacza opcja dodaj załącznik w składaniu wniosków online?
Opcja dodaj załącznik w internetowym wniosku o świadczenie wychowawcze, jak sama treść pytania wskazuje, jest opcją, którą wnioskodawca wykorzystuje dodając ewentualny załącznik tylko w przypadku, gdy w indywidualnej sprawie jest to wymagane. Dotyczy to przede wszystkim dołączenia elektronicznej kopii (np. skanu, zdjęcia) orzeczenia sądu o ustanowieniu opieki naprzemiennej obojga rodziców nad dzieckiem o ile oczywiście takie orzeczenie zostało w indywidualnej sprawie przez sąd wydane (zgodnie z pouczeniem zawartym we wzorze wniosku/kreatorze internetowym wniosku). W żadnym razie wnioskodawca nie dołącza do wniosku załączników w postaci skanów/kopii dokumentów tożsamości.
W związku z powyższym, standardowy wniosek, co do zasady, nie wymaga dołączania żadnych dodatkowych załączników (jeśli w indywidualnej sprawie jakieś dodatkowe dokumenty, w tym oświadczenia będą wymagane, skontaktuje się w tej sprawie z wnioskodawcą gminny organ właściwy dla miejsca zamieszkania wnioskodawcy, do którego składany jest wniosek).
Rodzina 500 plus: kiedy koordynacja świadczeń?
Wsparciem programu „Rodzina 500 plus” do końca sierpnia br. objętych zostało prawie 4 mln dzieci. Trwa przyjmowanie wniosków na nowy okres. Jeżeli złożymy go w październiku to mamy gwarancję otrzymania 500+ na cały okres świadczeniowy.
Wnioski o świadczenie 500+ muszą być przekazane do rozpatrzenia Marszałkowi Województwa wtedy, gdy jeden bądź więcej członków rodziny, występującej o świadczenie wychowawcze, mieszka lub pracuje za granicą. Dotyczy to także rodziców rozwiedzionych lub żyjących w związkach partnerskich.
Przepisy unijne nie pozwalają na pobieranie świadczeń rodzinnych równocześnie w różnych krajach. Jeśli ktoś korzysta już ze świadczenia o podobnym charakterze za granicą, nie otrzyma go w Polsce.
Co to jest koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego?
To mechanizm, który określa zasady wypłaty świadczeń dla rodzin i zapobiega jednoczesnemu pobieraniu pełnej kwoty świadczeń o charakterze rodzinnym na te same dzieci w dwóch państwach w tym samym okresie. Funkcjonuje już od dnia wejścia Polski do UE, to jest od ponad 11 lat.
Świadczenie wychowawcze („500+”) wchodzi w zakres klasycznej definicji świadczeń rodzinnych, koordynowanych w ramach Unii Europejskiej, EOG lub Szwajcarii.
Kto takie przypadki wyjaśnia?
W takich przypadkach do ich wniosków mają zastosowanie unijne przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Tymi sprawami zajmują się Marszałkowie Województw poprzez Regionalne Ośrodki Polityki Społecznej (ROPS), będące jednostkami im bezpośrednio podległymi. W Polsce funkcjonuje 16 ośrodków, po jednym w każdym województwie.
Gdy rodzic przebywa w innym państwie UE i złoży tam wniosek o świadczenia rodzinne, tamtejszy organ informuje o tym fakcie Marszałków Województw w Polsce. Marszałek zaś przekazuje te informacje do właściwej gminy.
A jeśli ktoś pobiera podwójne świadczenie?
W przypadku pobierania świadczenia rodzinnego za granicą i otrzymywania świadczenia wychowawczego w Polsce trzeba będzie zwrócić przyznane pieniądze, wraz z odsetkami w Polsce lub za granicą.
„500+” w pieczy zastępczej
Dzieci w pieczy zastępczej otrzymują dodatkowe wsparcie w wysokości 500 zł miesięcznie. Dodatek w wysokości świadczenia wychowawczego przysługuje niezależnie od dochodu na każde dziecko w wieku do ukończenia 18 roku życia, umieszczone w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka oraz placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego.
Dodatek wychowawczy przysługuje na każde dziecko umieszczone w rodzinie zastępczej lub w rodzinnym domu dziecka, bez względu na kryterium dochodowe. Jest on udzielany na wniosek rodziny zastępczej lub prowadzącego rodzinny dom dziecka, na pokrycie kosztów utrzymania dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej.
W przypadku placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego, dodatek w wysokości świadczenia wychowawczego, na każde dziecko umieszczone w tej placówce, przysługuje do zryczałtowanej kwoty środków finansowych na utrzymanie dziecka w tej placówce. Dodatek ten przysługuje na wniosek dyrektora placówki.
Do pobrania:
WNIOSEK O USTALENIE PRAWA DO ŚWIADCZENIA WYCHOWAWCZEGO
Załącznik do wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego